JÓZEF BUCIAK

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kpr. Józef Buciak, 44 lata, robotnik, żonaty.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

19 września 1939 r. zostałem zabrany do niewoli sowieckiej w Tarnopolu.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Sasów, Podhorce, Mościska, Sądowa Wisznia, Czerlany i Starobielsk.

4. Opis obozu, więzienia:

Mieszkali w stajni i oborze, spali na gołych deskach. Bardzo było ciasno, powietrza nie było, nawet lampa gasła z braku powietrza. Nie brakło tylko wszy i pluskiew, tych mieli pod dostatkiem.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Polscy jeńcy wojenni, stosunki były bardzo dobre.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Zmuszeni byli pracować 12 godzin dziennie. Praca była bardzo ciężka: bili kamienie na [nieczytelne], do tego byłem nie fachowiec, norma: 1,2 m. Wynagrodzenie od trzech do pięciu rubli dziennie, ale z tego cztery i pół rubla odliczali na wyżywienie. Przy obliczeniu miesięcznym [człowiek] pozostawał dłużny za wyżywienie. W ubraniu chodzili polskim. Cała kultura – gnanie nas do pracy pod karabinem.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Badanie odbywało się przez długi czas. Pytano osobę [?] o bogactwo [?], o bogactwo [?] ojca, dziadka, pradziadka, [pytano, o kim wiem], że należał do polskich związków. NKWD bardzo źle obchodziło się z narodem polskim i twierdziło, że partia NKWD będzie rządzić całym światem.

W czasie życia w łagrach dawano nam do podpisania kawałek czystego papieru i za odmówienie podpisu nie dawano nam jeść przez całą dobę. Do podpisu bardzo zmuszano, dlaczego ten podpis był dla NKWD, nam nie wiadomo.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Widziałem kilku jeńców polskich zabitych, ale nazwisk ich nie [znam], bo oni byli z innego łagru.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Łączność z rodziną była bardzo trudna.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

W sierpniu zostałem zwolniony z łagru w Starobielsku i transportem ogólnym przewieziony do Tockoje do armii polskiej.

Miejsce postoju, 7 marca 1943 r.