Oświęcim, dnia 18 maja 1945 r., sędzia śledczy Jan Sehn, członek Komisji Badania Zbrodni Niemiecko-Hitlerowskich w Oświęcimiu, przesłuchał na wniosek, w obecności i przy udziale członka tejże Komisji, wiceprokuratora Sądu Okręgowego w Krakowie Edwarda Pęchalskiego, w trybie art. 254 w związku z art.107, 109, 115 kpk, byłą więźniarkę nr 82 325 (z trójkątem) obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, która zeznała, co następuje:
Imię i nazwisko | Maria Stoppelman |
Data i miejsce urodzenia | 22 maja 1914 r. w Amsterdamie |
Imiona rodziców | Herman i Grazia do Hass |
Wyznanie | mojżeszowe |
Narodowość i przynależność państwowa | holenderska |
Zawód | lekarka |
Stan cywilny | niezamężna |
Wraz z bratem moim Theo Sto | ppelmanem aresztowana zostałam 20 maja 1944 r. |
w Wageningen pod zarzutem pod zarzutem przynależności do organizacji konspiracyjnej walczącej przeciwko okupantom niemieckim. Po krótkim pobycie w więzieniach niemieckich w Holandii odtransportowana zostałam wraz z bratem przez dwóch SS-manów do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, dokąd przybyłam 30 czerwca 1944 r. Umieszczona zostałam najpierw na bloku 19. obozu kobiecego w Brzezince, następnie na bloku 7., a w końcu na bloku 20. dawnego obozu cygańskiego (BIIe).
Od 9 lipca 1944 r. pracowałam jako laborantka w laboratorium szpitala obozu kobiecego. Przełożonym moim był tam lekarz Mengele. Był to mężczyzna średniego wzrostu, szatyn, szczupły, o regularnych rysach twarzy, liczył ponad 30 lat – jak sądzę – mimo że był żonaty, ponieważ jego żona leżała w szpitalu SS jako chora na dyfterię. Skąd pochodził, jakie miał imię – nie wiem. Postać tę, w szczególności jego obchodzenie się z więźniami, jego rzekome badania naukowe przeprowadzane na bliźniętach, opisałam szczegółowo na pięciu stronach pisma maszynowego, które załączam. (Świadek składa pismo zatytułowane „Meine Erlebnisse in dem Konzentrationslager Auschwitz beginnen mit dem 30 Juni 1944 bis zum Abmarsch der Deutschen am 25 Jänner 1945”). W związku z ustępem tego pisma omawiającym selekcje przeprowadzane przez Mengele dodaję, że duże selekcje przeprowadził on w szpitalu obozu kobiecego w Brzezince we wrześniu i październiku 1944 r. Ofiarą tych selekcji padło kilkaset – 200, a może 300 – kobiet. Mengele nie badał chorych, przyglądał się tylko wykresowi gorączki, a przede wszystkim kierował się zewnętrznym wyglądem chorej. Jeżeli była chuda albo dotknięta jakimś schorzeniem skóry, posyłał ją do gazu. Wszyscy dostawieni do obozu indywidualnie, tak jak to ze mną miało miejsce, prowadzeni byli w obozie żeńskim jako tzw. Kartermessige i wyłączeni przez Oddział Polityczny od selekcji. Dlaczego to się tak działo – nie wiem. W każdym razie ja do selekcji przez cały czas mego pobytu ani razu nie stawałam. O działalności Mengele przy gazowaniu ludzi w krematoriach nie mam żadnych bezpośrednich wiadomości.
Co pewien czas przybywał na oddział kwarantanny obozu kobiecego lekarz SS-man z laboratorium w Rajsku i pobierał krew od młodych, zdrowych kobiet. Nie badano ich, nie pytano o zgodę. Każdej z wybranych na krwiodawczynie pobierano pół [litra], a wielu wypadkach nawet więcej krwi. Za krew tę wydawano im później dwie porcje kiełbasy i pół chleba. Sądzę, że krew tę pobierano celem zużycia jej do transfuzji dla rannych żołnierzy niemieckich.
Moja praca w laboratorium związana była ze szpitalem obozu kobiecego, do którego należało laboratorium. Poza te ramy wychodziły jedynie badania krwi bliźniąt wykonywane dla Mengele.
Świadek zeznawała w języku niemieckim zrozumiałym dla sędziego, wobec czego przesłuchiwano ją bez udziału tłumacza. Po odczytaniu protokołu i przetłumaczeniu go przez sędziego na język niemiecki świadek oświadczyła, co następuje:
Die vorstehende Protokollniederschrift wurde mir von dem Richter in Gegenwert des Staatsanwaltes und der Protokollführerin in die deutsche Sprache übersetzt. Ich anerkenne die Aufnahme als richtig, meine Aussagen wortgetreu und sinngemäß wiedergebend, demnach auch meinem Willen entsprechend und unterzeichne das Protokoll eigenhändig. Dasselbe betrifft das von mir vorgelegte Schreiben. Für die Richtigkeit der in diesem Schreiben gemachten Angaben stehe ich jederzeit voll und ganz ein. [Ich] habe zum Beweis dessen Blatt für Blatt eigenhändig unterzeichnet und bitte dieses Schreiben als Anlage dem Protokoll beizufügen in der Überzeugung, dass die in diesem Schreiben angeführten Details eine wesentliche Ergänzung meiner Aussage darstellen.
Na tym zakończono czynność i niniejszy protokół. Odczytano.