TERESA KWIATKOWSKA

St. przodowniczka Teresa Kwiatkowska, siostra salowa w Szpitalu Wojennym nr 3.

Dnia 17 września 1939 roku zostałam przez Sowietów internowana w szpitalu garnizonowym w Równem, po czym 14 października przewieziona zostałam do Sucharówki pod Równem jako jeniec wojenny do obozu wojskowego. Warunki bytu: budynek murowany, posadzka drewniana, spanie na podłodze bez koców, wielki tłok. Pożywienie: gorąca woda i chleb.

Skład jeńców: żołnierze polscy.

20 października 1939 zostałam w Sucharówce zwolniona i wyjechałam do Białegostoku do rodziny.

13 kwietnia 1940 roku zostałam w Białymstoku aresztowana i wywieziona do Kazachstanu na zsyłkę, gdzie pracowałam przy robotach ziemnych w sowchozie nr 499.

Warunki bytu: kwatera w oborze bez dachu, o trzech tylko ścianach, spanie na ziemi bez żadnego okrycia, pożywienie własnym staraniem i środkami. Za 7-miesięczną pracę wypłacono mi 150 rubli. Zakup artykułów żywnościowych bardzo utrudniony. Głód, brak opieki lekarskiej.

Środowisko mieszane – kobiety, mężczyźni i dzieci. Przeważały rodziny policyjne. Na 80 osób w okresie siedmiu miesięcy zmarło z głodu i wyczerpania, porażenia słonecznego i mrozu 20 osób.

Stosunek władz sowieckich i NKWD bardzo rygorystyczny – terror. Częste badania, przeważnie nocą, którym towarzyszyły groźby, wymuszenia, a nawet bicie.

W styczniu 1941 przewieziono mnie do Pawłodaru, gdzie pracowałam w poliklinice na oddziale ginekologicznym jako siostra, za opłatę miesięczną 120 rubli.

W sierpniu 1941, po ogłoszeniu amnestii, udałam się do poselstwa polskiego w Taszkencie z zamiarem wstąpienia do armii polskiej. Stąd jednak odesłano mnie do przedstawicielstwa polskiego w Sarmakandzie, a następnie ponownie do robót polnych do Krasnogwardiejska.

Przez cały czas pobytu mego w ZSRR nie miałam żadnej łączności z krajem.

Od 1 grudnia 1941 dostałam się na placówkę polską w Krasnogwardiejsku, gdzie założyłam szpital dla Polaków na 60 łóżek, pracując wraz z dr. Ebseinem.

28 stycznia 1942 wyjechałam do Guzor i tam w dniu 3 lutego zostałam przyjęta do Wojska Polskiego.