WIKTOR RUTKOWSKI

1. [Dane osobiste:]

Strzelec Wiktor Rutkowski, rolnik, żonaty.

2. [Data i okoliczności aresztowania:]

Przy poddaniu się Lwowa 22 września 1939 roku dostałem się do niewoli rosyjskiej.

3. [Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:]

Nazwy obozów: Filipowicze, Sosenki, Wozdów, Wójtowce.

4. [Opis obozu, więzienia:]

Opis obozu w Filipowiczach: mieszkaliśmy w namiotach, na gołej ziemi, w błocie. W namiocie 140 ludzi. Brak bielizny. Koszulę trudno było odróżnić od ziemi. Brud i wszy oraz brak wody. Dwa razy dziennie wodnista zupka oraz 400 gramów chleba. Do pracy wyganiano nas o 6 rano, w lecie tłukliśmy kamienie i kopaliśmy rowy, w zimie oczyszczaliśmy drogę ze śniegu. O wykonaniu normy mowy być nie mogło ze względu na wycieńczenie fizyczne ludzi. Sprzedawaliśmy nasze rzeczy, aby móc kupić sobie coś do jedzenia.

5. [Skład jeńców, więźniów, zesłańców:]

Sami Polacy, jeńcy wojenni. Obok większości żołnierzy, rekrutujących się z rolników i robotników, było również dużo oficerów i księży. Znaleźli się również donosiciele, jak na przykład strzelec Suchowski [Arkadi?] – wydał st. sierż. Szatłana, którego skazali na 10 lat. Następnie strzelec Pietuszko, pracował dla NKWD.

8. [Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:]

Lekarstw bardzo mało, wskutek czego było wiele chorób. Woda śmierdząca. Ciężko chorych odwożono do szpitala w Korcu. Ze szpitala nie wracali, gdyż znajdował on się na polskim terenie, więc uciekali do domów.

9. [Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?]

Korespondencja zupełnie zakazana.

10. [Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?]

We wrześniu 1941 roku zostałem zwolniony na podstawie umowy polsko-sowieckiej. W Tocku [Tockoje] w końcu września wstąpiłem do armii.