KONSTANTY GRANACKI


1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, numer poczty polowej, wiek, zawód i stan cywilny):


Kapral Konstanty Granacki, 29 lat, rolnik, kawaler, poczta polowa nr 163.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

26 sierpnia 1940 roku zaaresztowany za wywołanie awantury i zatargi z komsomolcami.

3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:

Od 30 sierpnia do 30 września 1940 roku w więzieniu w Grodnie, od 10 września do 10 października w Mińsku (obóz przejściowy), od 28 października do 15 lutego 1941 roku w Arżor Berzońska ZSRR (obóz przymusowych robót), od 1 marca do 15 września [1941] w Wielsku (obóz przymusowych robót).

4. Opis obozu, więzienia itp. (teren, budynki, warunki mieszkaniowe, higiena):

W Arżor Berzońska obóz na stepie w namiotach, na ziemi, bez pościeli. Higiena fatalna, brak mydła i brak wody spowodowały ogólne zawszenie, które w tych warunkach było nie do usunięcia. W Wielsku obóz w lesie, w barakach, na pryczach z pościelą. Higiena bardzo dobra.

5. Skład jeńców, więźniów (narodowość, kategoria przestępstw, poziom umysłowy i moralny, wzajemne stosunki etc.):

Aż do amnestii byłem w [nieczytelne] tylko jednego Polaka, resztę obozu stanowili obywatele bolszewiccy. Stosunek ich do nas był dosyć serdeczny.

6. Życie w obozie, więzieniu itp. (przebieg przeciętnego dnia, warunki pracy, normy, wynagrodzenie, wyżywienie, ubranie, życie koleżeńskie i kulturalne):

W lecie praca polegała na sypaniu nasypu kolejowego. W zimie wyrąb lasu. Praca rozpoczynała się od godziny 7.00 i trwała z godzinną przerwą obiadową do zachodu słońca. Na wyrobienie normy składało się wyrąbanie 11 metrów lasu z naszykowaniem do wywiezienia na sankach, 5 metrów kubicznych ziemi na nasyp kolejowy. Ubranie: kufajki, watowane spodnie [nieczytelne]. Życie koleżeńskie i kulturalne dobre.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków (sposób badania, tortury, kary, propaganda komunistyczna, informacje o Polsce etc.):

Stosunek władz NKWD do Polaków był bardzo wrogi. Władze sowieckie, rozsiewając o Polsce fałszywe wiadomości, starały się przeciągnąć Polaków na obywateli sowieckich.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność (wymienić nazwiska zmarłych):

Pomoc lekarska słaba, śmiertelność duża. Rolnik Dąbrowski (około 45 lat) zmarł w roku 1941 w szpitalu na dyzenterię.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?

Pisać można było do kraju tylko w języku rosyjskim, lecz mimo wysłanych kilku listów odpowiedzi nie otrzymałem.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zwolniony z obozu zostałem 15 września 1941 roku na uzyskane od władz sowieckich skierowanie i utrzymanie.

M.p., 15 marca 1943 r.