WINCENTY RUKAT

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Strz. Wincenty Rukat, rocznik 1894, emeryt Policji Państwowej, żonaty.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

25 kwietnia 1940 r. jako emeryt polskiej Policji Państwowej.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Więzienie Białystok od 25 kwietnia 1940 do 26 maja 1941 r. Później Komi ASRR, Koczmes [Koczmas] nad rzeką Usą do 17 września 1941 r.

4. Opis obozu, więzienia:

Więzienie w Białymstoku. Siedziałem w celi, gdzie za polskich czasów siedziało 22, a za okupacji bolszewickiej 115. Obóz wśród lasów i błot, dużo komarów. Drewniane baraki z okrąglaków. Łaźnia, wraz ze zmianą bielizny, co dziesięć dni.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Wśród 750 więźniów było 120 Polaków; reszta to Rosjanie. Oskarżony z par. 74. Wzajemne stosunki naganne.

6. Życie w obozie, więzieniu:

W więzieniu godziny posiłków nieregularne. W obozie o [godz.] 5.00 śniadanie, obiadu nie było, natomiast wieczorem o godz. 18–19 obiad i kolacja razem. Ubrania nie było, chodziliśmy w swoich rzeczach. Obuwia również nie było, chodziło się w łapciach. Radio i możność pożyczania książek rosyjskich. Życie koleżeńskie wśród Polaków dobre.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Na ogół nieprzychylny. Chcąc wydobyć informacje NKWD-ziści bili pałką gumową. Badani przychodzili po przesłuchaniach do celi z sinymi śladami od pobicia. Wieczorami lub w nocy słychać było krzyki bitych więźniów.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

W drodze z Białegostoku do obozu Koczmas zmarł [brak] Moskwy, Nosorowski, lat ok. 40, dozorca więzienia w Białymstoku. Śmierć jego w czerwcu 1941 r. [W drodze], przed Kożwą, umarł Szewczyk, lat ok. 40 [brak] z miasta Łodzi, 17 czerwca 1941 r. W kołchozie „8 Marca”, rejon Lenińsk, umarł Karczewski, lat 19, uczeń szkoły rzemieślniczej w Warszawie w marcu 1942 r. Miller, student ze Lwowa, lat 19, umarł w kołchozie „8 Marca”, rejon Lenińsk w kwietniu 1942 r.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Żadnej łączności z krajem i rodziną nie miałem.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zwolniono mnie 17 września 1941 r. W drodze do Buzułuku do polskiej armii, skierowano nas do Koganu, a stamtąd do kołchozu „8 Marca”. Do Wojska Polskiego [zostałem] przyjęty w Teheranie 14 września 1942 r.

Miejsce postoju, 22 lutego 1943 r.