Stanisław Kozioł
kl. VII
Moje wspomnienia zbrodni niemieckich
Spośród różnych zbrodni niemieckich, których dużo widziałem i [o których] słyszałem, a które zostały popełnione w naszej okolicy, najbardziej utkwiły w mej pamięci dwie.
Jedna z nich popełniona była w pierwszym roku okupacji. Było to w jednej wiosce leżącej przy szosie, obok lasu, w którym jeszcze znajdowało się gdzieś paru polskich żołnierzy. Wychodzili oni do tej wioski po żywność i tam nieraz przebywali. O tym dowiedzieli się Niemcy. Przyjechali autami uzbrojeni. Zebrali paru mężczyzn na auto. Reszta ludności została w domach, z których zabroniono wychodzić, po czym cała ta wioska została obrzucona grantami i zaczęła się palić. Ludność przerażona zaczęła uciekać. Do uciekających zaczęto strzelać z maszynowych karabinów [brak]. Jedni byli zabrani do więzienia, drudzy zostali zabici, a reszta spłonęła w ogniu wraz ze swym dobytkiem. Wioska płonęła, a wiatr roznosił dymy i wieść po okolicy o strasznej zbrodni niemieckiej.
Druga taką zbrodnię widziałem, gdy wieszano dziewięciu Polaków. Byli to zakładnicy, których zabrano niewinnie za jednego zabitego gdzieś Niemca. Pomiędzy wiszącymi byli młodzi i starsi, smutnie żegnający ten świat.
O czym mówią zbiorowe mogiły
Po tej siejącej straszne okrucieństwa wojnie zostało nam najwięcej mogił, w których spoczywają przeważnie ludzie, których zabrała wojna, nie pozwalając im umrzeć śmiercią naturalną. W mogiłach tych spoczywają przeważnie walczący za wolność i obronę Ojczyzny. Są to przeważnie żołnierze, partyzanci i inni, którzy poświęcili swe życie w obronie kraju. Mogiły te spotykamy nieraz przy drogach, na polach, w lasach i każda z nich co innego może powiedzieć o sobie. Prawie każda przypomina smutne i okrutne lata okupacji niemieckiej.
Niewachlów, 16 listopada 1946 r.
kl. VII
Szkoła Powszechna w Niewachlowie
Prace piśmienne na tematy:
1. „Moje wspomnienia zbrodni niemieckich”
| a) | Aniela Sarnecka |
| b) | Stanisław Kozioł |
| 2. | „O czym mówią zbiorowe mogiły” a) Stanisław Kozioł |
| 3. | „Chwila najbardziej dla mnie pamiętna z lat okupacji” |
| a) | Stanisław Kozioł |